شبکه های کامپیوتری
شبکه مجموعهای از سرویس دهندهها و سرویس گیرندههای متعددی میباشد که به یکدیگر متصل هستند. در این بین سرویس دهندهها نقش خدمات دهی، و سرویس گیرندهها نقش مشتری را بازی میکنند.
شبكه چيست ؟
شـبكه مجموعه اي است شامل حداقل دو كامپيوتر كه از طريق كابل ، فيبر نوري و امواج راديويي به يكديگر متصل هستند. كاربران شبكه مي توانند از طريق اتصال كامپيوترها به شبكه ، فايلها و تجهيزات جانبي نظير مودم ، پرينترها و غيره را با يكديگر به اشتراك بگذارند. ارتباط شبكه اي قابليتهاي زيادي مانند ارسال ايميل ، اشتراك گذاري تجهيزات ، فايل ها ، برگزاري ويدئو كنفرانس و … را براي در اختيار كاربران شبكه قرار خواهد داد.
مزایای استفاده از شبکه
- کاهش هزینه
- صرفه جویی در زمان
- افزایش سرعت
- سهولت در انجام کارها
معایب استفاده از شبکه
- امکان سرقت اطلاعات
- امکان از بین رفتن اطلاعات
- احتمال آلوده شدن کامپیوتر به ویروس از طریق شبکه
انواع شبكه
1- شبكه هاي محلی ( Local Area Network ) يا به اختصار LAN
شبكه LAN يك شبكه كامپيوتری است كه محدوده جغرافيايي كوچكي مانند يك خانه ، يك دفتر كار يا گروهي از ساختمان ها را پوشش مي دهد. از مشخصات تعريف شده شبكه هاي محلي مي توان به سرعت بسيار بالاي آنها نسبت به شبكه هاي گسترده ، محدوده جغرافيايي كوچكتر و عدم نياز به خطوط استيجاري مخابراتي اشاره كرد.
2- شبكه هاي گسترده ( Wide Area Network ) يا به اختصار WAN
شبكه WAN يك شبكه كامپيوتري است كه ناحيه جغرافيايي نسبتا وسيعي را پوشش مي دهد (براي نمونه از يك كشور به كشوري ديگر يا از يك قاره به قاره اي ديگر). اين شبكه ها معمولا از امكانات انتقال خدمات دهندگان عمومي مانند شركت هاي مخابرات استفاده مي كند. بزرگ ترين و شناخته شده ترين مثال از يك شبكه گسترده شبكه اينترنت است.
شبكه هاي گسترده براي اتصال شبكه هاي محلي يا ديگر انواع شبكه به يكديگر استفاده مي شوند. بنابراين كاربران و رايانه هاي يك مكان مي توانند با كاربران و رايانه هايي در مكانهاي ديگر در ارتباط باشند. بسياري از شبكه هاي گسترده براي يك سازمان ويژه پياده سازي مي شوند و خصوصي هستند. بعضي ديگر به وسيله شركتهاي سرويس دهنده اينترنت ( ISP ) پياده سازي مي شوند تا شبكه هاي محلي سازمانها را به اينترنت متصل كنند.
3- شبكه هاي كلان شهری ( Metropolitan Area Network ) یا به اختصار MAN
شبكه MAN مجموعه اي از شبكه هاي LAN به هم متصل شده و در محدوده ي يك شهر مي باشند. امروزه به ندرت از شبكه هاي MAN استفاده ميشود. چرا ؟
4-شبكه هاي شخصی ( Personal Area Network ) یا به اختصار PAN
شبكه PAN ، يك شبكه رايانه اي است كه براي ارتباطات ميان وسايل رايانه اي كه اطراف يك فرد مي باشند ( مانند تلفنها و رايانه هاي جيبي كه به آن دستيار ديجيتالي شخصي نيز مي گويند ) بكار مي رود. اين كه اين وسايل ممكن است متعلق به آن فرد باشند يا خير جاي بحث خود را دارد. برد يك شبكه شخصي عموما چند متر بيشتر نيست. موارد مصرف شبكه هاي خصوصي مي تواند جهت ارتباطات وسايل شخصي چند نفر به يكديگر و يا برقراري اتصال اين وسايل به شبكه اي در سطح بالاتر و شبكه اينترنت باشد.
ارتباطات شبكه هاي شخصي ممكن است به صورت سيمي به گذرگاه هاي رايانه مانند USB برقرار شود. همچنين با بهره گيري از فناوري هايي مانند بلوتوث مي توان شبكه هاي شخصي را به صورت بيسيم ساخت.
مفاهیم شبکه
اینترنت چیست؟
اينترنت نام شبکه اي است که در آن ميليونها کامپيوتر از سراسر جهان به هم متصل شده اند. به عبارت دیگر اینترنت، شبکه شبکههاست که از میلیونها شبکه خصوصی، عمومی، دانشگاهی، تجاری و دولتی در اندازههای محلی و کوچک تا جهانی و بسیار بزرگ تشکیل شده است که با آرایه وسیعی از فناوریهای الکترونیکی و نوری به هم متصل شدهاند. اینترنت در برگیرنده منابع اطلاعاتی و خدمات گستردهای است که برجستهترین آنها وب جهان گستر و ایمیل ها هستند.
اینترانت چیست ؟
شبکهای داخلی با مالکیت سازمانی و یا خصوصی است که از پروتکلهای مرتبط با اینترنت و بهویژه، تکنولوژی وب برای سازماندهی شبکه استفاده میکند. در حقیقت اینترانت مقیاس بسیار کوچکی از کل اینترنت است.
اینترانت شبکهای رایانهای است که از زبان مشترک ارتباطی شبکه جهانی اینترنت برای تبادل دادهها استفاده میکند و تمام خدمات اینترنت، از جمله پست الکترونیکی، تار جهانگستر، انتقال فایل و تله کنفرانس را در شبکهای اختصاصی برای استفادهکنندگان مشخص آن شبکه ارائه میدهد و لزومآ به اینترنت متصل نیست.
به عنوان یک نمونه از اینترانت میتوان به بانکها اشاره کرد. بانک ها برای متصل کردن شعبه های خود در سراسر کشور از این تکنولوژی استفاده میکند. ورود به این شبکه برای عموم آزاد نیست ، زیرا امنیت آن به خطر میافتد.
اکسترانت چیست ؟
اکسترانت یک شبکه ی شخصی است که از پروتکل اینترنت و اتصالات شبکه استفاده می کند وامکان استفاده از سیستم ارتباط از دور جمعی برای محفوظ نگهداشتن اطلاعات مبادله شده سازمان ها یا ادارات بوسیله ی کارپردازان و فروشندگان و شرکا و مشتریان یا دیگر تجار را فراهم می کند.
اکسترانت می تواند به عنوان بخشی از اینترانت یک کمپانی تعریف شود که برای کاربران خارجی کمپانی تمدید گردیده است.
در واقع ایزوله شدن است که اکسترانت را از اینترانت و اینترنت متمایز میکند. اکسترانت دسترسی به سرویس های مورد نیاز برای شرکای تجاری بدون دسترسی ای به تمام شبکه شرکت را فراهم میکند.
شبکه های سرویس دهنده و سرویس گیرنده ( Client / Server )
سرور چیست ؟
به کامپیوتری که در شبکه نقش سرویس دهنده را ایفا می کند Server می گویند.
کلاینت چیست ؟
به کامپیوتری که از سرویس های یک سرور استفاده می کند و نقش سرویس گیرنده را دارد Client می گویند.
تعریف شبکه های Client / Server
در این نوع از شبکه هر کامپیوتر میتواند سرور یا کلاینت باشد. یعنی در این نوع از شبکه یک کامپیوتر چنانچه سرور باشد دیگر نمی تواند کلاینت باشد و اگر کلاینت باشد دیگر نمی تواند سرور باشد .
در این نوع شبکه یک کامپیوتر (میزبان) که سرور نام دارد , وظیفه مدیریت منابع شبکه را بر عهده دارد و کامپیوتر های دیگر از منابع شبکه بهره می برند . در این نوع شبکه به دلیل مدیریت مرکزی امنیت افزایش می یابد به همین دلیل در شبکه هایی که تعداد کامپیوتر ها از 10 عدد بیشتر می شود به دلیل رعایت امنیت و مدیریت مرکزی و جلوگیری از ایجاد هرج و مرج و بی نظمی در شبکه از این نوع شبکه استفاده می شود .
شبکه های peer – to – peer
به شبکه هایی که کامیوترهای موجود در آن دارای حق دستسرسی یکسانی هستند و سرور مشخصی وجود ندارد شبکه Peer – To – Peer میگویند. در شبکه های Peer – To – Peer کامیوترهای موجود هم سرور هستند و هم کلاینت ( سرویس دهنده و سرویس گیرنده )
با توجه به اینک در شبکه های Peer – To – Peer سرور خاصی وجود ندارد لازمه استفاده از اطلاعات یک کامییوتر اتصال آن به شبکه است ، به عبارت دیگر برای استفاده از این اطلاعات کامییوتر مورد نطر باید روشن باشد و به این دلیل استفاده از شبکه های Peer – To – Peer دارای زمان بندی خاصی جهت استفاده هستند. شبکه های Peer – To – Peer میتوانند شامل گروه های مختلفی باشند و هر کدام از کاربران شبکه عضو گروه های متفاوتی باشند.
ویژگی های شبکه های Peer – To – Peer
- چنانچه تعداد کامیوترهای متصل به شبکه زیاد باشد مدیریت شبکه های Peer – To – Peer سخت میشود.
- هر یک از کاربران شبکه مسئول حفظ امنیت از منایع و فایلهای مرتبط با خود است.
- هر کاربر باید مهارت سرور شدن و تعیین نکات امنیتی لازم را داشته باشد.
- توسعه شبکه های Peer – To – Peer محدود است.
منبع :مجموعه وبسایت های شرکت کامتل